Η περιφερική αρτηριακή νόσος αποτελεί μια σοβαρή παθολογική κατάσταση, η οποία αφορά στο 3 – 10% του πληθυσμού, ενώ 1 στους 5 ανθρώπους άνω των 70 ετών πάσχει από αυτή. Πρόκειται για μια κατάσταση όπου οι αρτηρίες των κάτω άκρων παρουσιάζουν στενώσεις ή αποφράξεις, που περιορίζουν την παροχή αίματος. Αξίζει να διευκρινιστεί, ότι οι αρτηρίες των κάτω άκρων είναι τα αγγεία εκείνα, που μεταφέρουν το πλούσιο σε οξυγόνο αίμα από την καρδιά προς τα πόδια.
Στα αρχικά στάδια της νόσου, οι στενώσεις μπορεί να είναι περιορισμένες, οπότε ο ασθενής μπορεί να μην έχει καμία ενόχληση. Σε πιο προχωρημένα στάδια όμως, όπου οι στενώσεις είναι βαριές ή οι αποφράξεις εκτεταμένες, οπότε δε φτάνει στα πόδια ικανοποιητική ποσότητα αίματος, ο ασθενής αρχίζει να έχει σοβαρές ενοχλήσεις, όπως έντονο πόνο στη γάμπα ή τους γλουτούς κατά το περπάτημα, πόνο στα πόδια κατά την κατάκλιση, επώδυνα έλκη (πληγές) κλπ. H διαλείπουσα χωλότητα (δηλαδή το περπάτημα, που διακόπτεται από συχνές στάσεις του ασθενή, λόγω έντονου πόνου) είναι η κύρια εκδήλωση της νόσου, εξ’ου και ο όρος «νόσος της βιτρίνας».
Οι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση της νόσου είναι το κάπνισμα, ο διαβήτης, η υπέρταση, η υψηλή χοληστερίνη, το ανδρικό φύλο και η προχωρημένη ηλικία. Ο ασθενής που παρουσιάζει συμπτώματα όπως τα παραπάνω και με τους προαναφερθέντες παράγοντες κινδύνου, πρέπει να απευθύνεται σε αγγειοχειρουργό, ο οποίος με την κλινική εξέταση και με ειδικές μετρήσεις, μπορεί να διαγνώσει τη νόσο και να σχηματίσει μια εικόνα σχετικά με τη βαρύτητά της. Η πρώτη διαγνωστική εξέταση που συνήθως διενεργείται είναι το τρίπλεξ, το οποίο ακολουθείται, όταν κριθεί απαραίτητο από αγγειογραφία. Η αγγειογραφία πραγματοποιείται με την προοπτική της θεραπευτικής προσέγγισης.
Οι θεραπευτικές δυνατότητες είναι αρκετές. Ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου, το είδος και την έκταση των βλαβών στις αρτηρίες προτείνεται και η καταλληλότερη θεραπεία για τον ασθενή. Κάποιες βλάβες μπορούν να διορθωθούν με αεροθάλαμο (μπαλόνι), με στέντ, ενώ άλλες απαιτούν ανοιχτή χειρουργική επέμβαση παράκαμψης.
Το μπαλόνι και το στέντ δεν αφαιρούν την πλάκα από το εσωτερικό της αρτηρίας, αλλά την πιέζουν πάνω στο τοίχωμα, ανοίγοντας δίοδο για το αίμα. Από την άλλη πλευρά, στην ανοιχτή χειρουργική επέμβαση είτε αφαιρείται η πλάκα σε κάποιες περιπτώσεις είτε πραγματοποιείται μια παράκαμψη (bypass) με φλέβα ή συνθετικό μόσχευμα, ώστε να παρακαμφθεί η βλάβη και να δημιουργηθεί μια νέα δίοδος για το αίμα.
